සුශ්‍රැත සහ චරක නමැති ඉන්දියානු ආයුර්වේද සෘෂිවරුන් මෙයට වසර දහස්‌ ගණනකට පෙර ලියූ පරිදි මනුෂ්‍ය ශරීරයට වැළඳෙන ඕනෑම රෝගයක්‌ සුව කළ හැකිය. ආයුර්වේදයේ පියා ලෙස සැලකෙන ලංකාවේ රාවණ රජු ලෙඩ රෝග 5999 ක්‌ සුවපත් කිරීම සඳහා යොදාගත හැකි බෙහෙත් පැළෑටි 5999 ක්‌ හඳුනාගෙන තිබිණ. ලෙඩ රෝග 1220 ක්‌ සඳහා ප්‍රතිකාර වශයෙන් ගතහැකි ශාක 700 ක්‌ සුශ්‍රැත ආචාර්යවරයා විසින් හඳුනාගනු ලැබ තිබිණි. චරක ආචාර්යවරයා ඖෂධ වර්ග 2000 ක්‌ හඳුනාගෙන රෝගීන්ට ප්‍රතිකාර කළේය. දියවැඩියා රෝගියකු මුහුණ දෙන ප්‍රධානතම ප්‍රශ්නය දියවැඩියා තුවාල නිසා පා ඇඟිලි හෝ පාද කපා ඉවත් කිරීමට සිදුවීමය. කකුල් නොකපා දියවැඩියාව කළමනාකරණය කරගත හැකි විශේෂ by-pass ක්‍රම නවීන විද්‍යාව මගින් සොයාගෙන තිබේ. මේ ලිපි පෙළ මගින් හෙළි කරන්නේ දැනට ශ්‍රී ලංකාවේදීත් භාවිත කෙරෙන එම ක්‍රමවේද ගැනය.
 
 දියවැඩියා රෝගීන්ගේ පාද නරක්‌වීමත් නරක්‌ වූ පා ඇඟිලි කපා දැමීමත් එම රෝගීන් මුහුණ දෙන ඉතා භයානක තත්ත්වයන් බව පසුගිය ලිපිවලින් අපි ඔබට පෙන්වා දුන්නෙමු. පාද නරක්‌ වීමට හේතුව පාද වල රුධිර සංසරණය හරියාකාරව සිදු නොවීම සහ පාදවල ස්‌නායුවලට හානි පැමිණ තිබීමය. පාදවල තිබෙන දියවැඩියා තුවාල සුවපත් නොවන්නේ එම තුවාලවල තිබෙන රුධිරයෙහි ඇති ග්ලූකෝස්‌ පරිමාව ඉහළ බැවින් ක්‍ෂුද්‍රජීවී ජනපද තුවාල මත හටගන්නා නිසාය.
 
 කොලෙස්‌ටරෝල් හෝ වෙනත් ද්‍රව්‍ය බැඳීම නිසා සිහින් වන ධමනි හෙවත් රුධිර නාල පිරිසිදු කර යළි ලේ ගමන යථා තත්ත්වයට පත් කරනු වෙනුවට ශරීරයේ වෙනත් තැනකින් ඉවත් කර ගත් පිරිසිදු නහරයක්‌ එතැනට බද්ධ කර රුධිර සංසරණය යථා තත්ත්වයට පත් කළ හැකි බව යුරෝපයේ වෛද්‍යවරුන් විසින් පසුගිය ශතවර්ෂය මුලදී ප්‍රතිපත්තියක්‌ වශයෙන් පිළිගනු ලැබ තිබිණ. ඔවුන් මේ ගැන උනන්දු වූයේ පාද නාල අවහිර වීම නිසා මියගිය ගණන දිනෙන් දිනම ඉහළ නැඟුන බැවිනි. මේ ඔස්‌සේ දිගින් දිගටම පර්යේෂණ කළ ඇමරිකනු දොස්‌තරවරුන් කණ්‌ඩායමක්‌ 1960 මැයි 2 වැනිදා ලොව පළමුවන බයිපාස්‌ සැත්කම ඇමරිකාවේදී සිදුÊකළහ. එය සාර්ථක නොවී රෝගියා මළේය. ඉන්වසර හතරකට පසු 1964 දී රුසියාවේදී කළ බයිපාස්‌ සැත්කමක්‌ සාර්ථක විය.
 
 ඉතාම සරල ලෙස පැහැදිලි කළහොත් By Pass සැත්කමක්‌ කරන්නේ මෙසේය. මුලින්ම අවහිරව ඇති රුධිර නාලය හඳුනාගනු ලැබේ. දෙවනුව ශරීරයේ වෙන තැනකින් ලබා ගත් ධමනි කැබැල්ලක්‌ එම හානි වූ ධමනිය සහිත කොටසේ මුලටත් අගටත් සම්බන්ධ කර මසනු ලැබේ. එතැන් පටන් රුධිරය ගමන් කරන්නේ අලුතෙන් සවිකළ නාලය ඔස්‌සේය. මේ නිසා හදවතට අවශ්‍ය තරම් රුධිරය සහ ඔක්‌සිජන් එම නාලය මගින් සැපයීම සිදු වෙයි.
 
 ප්‍රශ්නය - දියවැඩියා රෝගී පාදයකට සිදු කරන By Pass සැත්කම කුමක්‌ද?
 
 පිළිතුර - පාදයේ තිබෙන අවහිර වූ රුධිර නාලයක්‌ වෙනුවට අලුත් නාලයක්‌ බද්ධ කර පාදයට අවශ්‍ය රුධිරය සහ සෛලවලට අවශ්‍ය ඔක්‌සිජන් ලබා දීමේ මෙහෙයුම සඳහා සිදු කරන මෙහෙයුම Leg by Pass සැත්කමය. මෙය Peripheral artery by Pass ලෙස ද හඳුන්වයි.
 
 ප්‍රශ්නය - මෙවැනි සැත්කමක්‌ සඳහා ගත වන කාලය කොපමණද?
 
 පිළිතුර - සාමාන්‍ය නිර්වින්දනය යටතේ ශල්‍යාගාරයක්‌ තුළ සිදු කෙරෙන මෙවැනි By Pass සැත්කමකට පැය 2 - 4 අතර කාලයක්‌ ගත වේ. (මේ කාලය වෙනස්‌ වීමට ඉඩ ඇත.)
 
 ප්‍රශ්නය - දියවැඩියා පාදයට කරන By Pass සැත්කම පිළිබඳ තවදුරටත් පැහැදිලි කරන්න.
 
 පිළිතුර - දියවැඩියා රෝගියකුගේ පාදයේ රුධිර නාල අවහිර වන්නේ කොලෙස්‌ටරෝල් හෝ වෙනත් මේදමය ද්‍රව්‍ය නහරවල තැන්පත් වීම නිසා බව ඔබ දැනටමත් දන්නවා. මෙසේ කොලෙස්‌ටරෝල් තැන්පත් වීමෙන් පසු පාදය බර ගතියක්‌ රෝගියාට දැනෙන අතර ඔහුට ඇවිදයැම දුෂ්කර වෙනවා.
 
 මේ සැත්කම සිදු කිරීමේදී ශල්‍ය වෛද්‍යවරයා පාදයේ අවහිර වූ රුධිර නාලය තිබෙන තැන කැපුමක්‌ යොදනවා. මේ කැපුම ඔබගේ පාදය මත, ඉකිලි කොටසේ හෝ යටි බඩේ යොදන කැපුමක්‌. ඊට පසු නහරය පාදාගෙන එහි අවහිර වූ කොටස දෙපස කලම්ප යොදා ශරීරයේ වෙනත් තැනකින් ගත් රුධිර නාල කැබැල්ලක්‌ එතැනට තබා මසනවා.
 
 මේ සැත්කමට පැය 2 සිට 4 දක්‌වා කාලයක්‌ වැය වුණත් අඩුම වශයෙන් දින 1 සිට 3 දක්‌වා කාලයක්‌ රෝහලේ දැඩි සත්කාර ඒකකයේ සිටින්නට ඔබට සිදු වෙනවා. ඉන් පසු රෝහලේ සාමාන්‍ය කාමරයක දින කිහිපයක්‌ නැවතී වෛද්‍ය අධීක්‍ෂණයකට ලක්‌ වීමට ඔබට සිදුවෙනවා.
 
 සැත්කම කළ පාදයේ ඇති කැපුම සහිත ප්‍රදේශය දින කිහිපයක්‌ම ඉදිමුන තත්ත්වයේ පවතිනවා. මේ අතර ඔබ ටිකෙන් ටික ඇවිදීමට පටන් ගත යුතුයි. තුවාලය හොඳටම සුව වීම සඳහා ගතවන කාලය සති 8 යි.
 
 මේ සති 8 න් පසු ඔබ ඇවිදින ප්‍රමාණය ක්‍රමයෙන් වැඩි කළ යුතුයි. ඔබ විවේක ගන්නා විට ඔබේ පාදය හදවත පවතින මට්‌ටමින් ඉහළට ඔසවා ස්‌ටූල් එකක්‌ හෝ කොට්‌ට මත තැබීමට අමතක කරන්න එපා. එසේ ඔසවා තබන විට පාදය ඉදිමීම වැළැක්‌වෙනවා.
 
ඔබ රෝහලෙන් පැමිණි පසු පැය 1 කට වැඩි කලක්‌ එකම ඉරියවුවෙන් නොසිටිය යුතුයි. ඔබ නිදා සිටින විට පාදය ස්‌ටුලයක්‌ මත ඔසවා තැබීම වැදගත්. ඔබේ පාදය ඕනෑවට වඩා ඉදිමී තිබෙනවා නම් එයට හේතුව වැඩිපුර ඇවිදීම හෝ වැඩිපුර නිදාගෙන සිටීමයි. ඒ වගේම ඔබේ ආහාරයට වැඩිපුර ලුණු එකතු උනාමත් ඔබේ පාදය ඉදිමෙනවා.
 
 ඔබ පඩිපෙළක්‌ නගින විට මුලින්ම ඔසවා තැබිය යුත්තේ සැත්කම නොකළ පාදයයි. ඔබ පඩිපෙළ බසින විට මුලින්ම තැබිය යුත්තේ සැත්කම කළ පාදයයි.
 
 පහත සඳහන් අවස්‌ථාවලදී ඔබේ වෛද්‍යවරයා වහා කැඳවිය යුතු බව මතක තබා ගන්න.
 
 1. සැත්කම සිදුකළ ඔබේ පාදයේ වර්ණය වෙනස්‌ වී ඇත්නම් හෝ සීතල වී ඇත්නම් හෝ දුර්වල පෙනුමක්‌ ගෙන ඇත්නම් හෝ හිරිවැටී ඇත්නම්.
 
 2. ඔබේ පපුවේ වේදනාවක්‌ හටගෙන ඇත්නම් හෝ ඔබට කැරකිලි ගතියක්‌ දැනෙනවා නම් හෝ මතකය අවුල්වන බවක්‌ හැඟේ නම් හෝ ඔබ විවේකීව සිටිනවිට පවා හතියක්‌ දැනේ නම්.
 
 3. ඔබ කහින විට රුධිරය, කහ පැහැති හෝ කොළ පැහැති සෙම පිටවේ නම්.
 
 4. ඔබ උණෙන් පෙළන්නේ නම්
 
 5. ඔබේ තුවාලයට යෙදු මැහුම් ගැලවී තුවාලයේ කට ඇරී ඇත්නම්
 
 6. ඔබේ තුවාලය ඉදිමී, රතු වී, එයින් කොළ පැහැති දියරයක්‌ ගලනවා නම්,
 
 7. තුවාලය වසා ඇති බැන්ඩේ- පටිය රුධිරයෙන් පෙඟී ඇත්නම්
 
 8. ඔබේ පාද ඉදිමී ඇත්නම්.
 
 තවත් කොටසක්‌ ලබන සතියේ
 
 
 
 
 අශේන් රඹකොස්‌වැව

පසුගිය දිනවල ඇදහැලුණු වැස්‌සත් සමඟ මේ දිනවල බොහෝ දෙනෙක්‌ සෙම රෝගයෙන් පීඩා විඳිනවා. ඇත්තටම මොකක්‌ද මේ සෙම කියන්නේ.

ආයුර්වේද වෛද්‍ය රත්පත රුවන් රත්නායක මහතා - සෙම් රෝග පිළිබඳ විමසා බලන විට පීනස්‌ රෝග මූලිකත්වයක්‌ ගනු ලැබේ. උදෑසන අවදි වූ විට සොටු දියර ගැලීම, කිවිසුම් යැම, නාසයෙන් ඇති වන දුගඳ, හිසෙහි බර ගතිය ආදිය රෝග ලක්‍ෂණ ලෙස හඳුන්වාදිය හැකියි.

සෙම ඇතිවීමට බලපාන හේතු මොනවාද ආයුර්වේද වෛද්‍ය රන්පත රුවන් රත්නායක මහතා - සෙම් පදාර්ථ ජීර්ණ පද්ධතියේ නිපදවනු ලබන අතර සෙම නිසා ඇතිවන කරදරකාරී තත්ත්ව බොහෝ දුරට දැක ගත හැක්‌කේ නළල, මුහුණ ආදී ප්‍රදේශ ආශ්‍රිතවයි. එම වේදනාකාරී බව නිසා බොහෝ දෙනාට අවශ්‍ය වන්නේ එසේ ඇතිවන සෙම කොටස්‌ ශරීරයෙන් ඉවත් කර දැමීමටයි. නමුත් මූලික වශයෙන් මෙහිදී සෙම ඇති වීම සඳහා බලපාන ප්‍රධාන හේතුව හඳුනා ගත යුතුයි.

ශ්‍රී ලංකාව වැනි ඝර්ම කලාපීය රටවල ජීවත් වන මිනිසුන්ගේ ශරීර අධික උෂ්ණ සහිතයි. මෙම උෂ්ණ අධික බව සාමාන්‍ය දේහ සෛලවලට දරා ගැනීමට හැකි වූවත් මොළය ආශ්‍රිත සියුම් ස්‌නායු සෛලවලට එය දරා ගැනීමට නොහැකියි.

එබැවින් ශරීරය විසින් ඊට උපක්‍රමයක්‌ ලෙස ස්‌වයං ශීතකරණය ක්‍රමයක්‌ (Auto Cooling System) අනුගමනය කරනු ලැබේ.

මෙම ක්‍රියාවලියේ ප්‍රතිඵලයක්‌ ලෙස මොළය විසින් නිකුත් කරනු ලබන සංඥා අනුව ක්‍රියාත්මක වන ආහාර ජීර්ණ පද්ධතිය සෙම නිෂ්පාදනය කර මොළය දෙසට ගමන් කරවයි. ඊට හේතු වන්නේ ශරීරයේ උෂ්ණ අධික බව වළක්‌වා ගැනීම හා ස්‌නායු සෛල වියළීම වළක්‌වා ගැනීමයි. කෙසේ වෙතත් මේ ආකාරයට පැමිණෙන සෙම පදාර්ථ නළල ආශ්‍රිත ප්‍රදේශයේ කෝටර (හිස්‌කබල, නාසය හා ඇස්‌ ආශ්‍රිත කුහර) තුළ එක්‌ රැස්‌ වේ. පසුව එම සෙම් කොටස්‌ නාසය හරහා වාතයට නිරාවරණය වීම හේතුවෙන් ක්‍ෂුද්‍ර ජීවින්ගේ ආක්‍රමණයට භාජනය වේ. එම ක්‍ෂුද්‍රජීවී ක්‍රියාකාරීත්වය නිසා සෙම පැසවීමට ලක්‌ වී සෙම්ප්‍රතිශ්‍යා තත්ත්වය ඇති කරනු ලැබේ. එවිට නාසයෙන් සොටු දියර ගැළීම ආදී වූ සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව ආශ්‍රිත රෝග ලක්‍ෂණ ඇති කරනු ලැබේ.

ශරීරය අධික උෂ්ණ වීමට බලපාන හේතු මොනවාද?

ආයුර්වේද වෛද්‍ය රන්පත රුවන් රත්නායක මහතා - ඇතැම් පිරිසකගේ ශරීර ස්‌වභාවයෙන්ම (උපතින්ම) උෂ්ණ අධික බවින් යුතු වන අතර තවත් සමහර පිරිසකට උෂ්ණ අධික ශරීරයක්‌ හිමි වන්නේ ඔවුන් ලබා ගන්නා වැරදි ආහාර නිසාවෙනි. එවැනි ආහාර සඳහා උදාහරණ ලෙස ඉස්‌සෝ, දැල්ලෝ, කකුළුවෝ, බලමාළු වැනි උෂ්ණ අධික ආහාර මෙන්ම අන්නාසි, තක්‌කාලි වැනි අම්ල අධික ආහාර පිළිබඳව ද පැහැදිලි කළ හැකියි.

මෙම රෝගීන්ට වැළඳෙන වෙනත් රෝග මොනවාද?

ආයුර්වේද වෛද්‍ය රන්පත රුවන් රත්නායක

ඉහත රෝගී තත්ත්වයන්ට සමගාමීව ඇතැම් රෝගීන් මුහුණ දෙන තවත් රෝග අවස්‌ථාවක්‌ ලෙස ඉරුවාරදය පිළිබඳ හඳුන්වාදිය හැකියි. මේ සඳහා මුලික හේතුව බවට පත්වන්නේ ශරීරය තුළ හට ගන්නා අධික වූ පිත් ප්‍රභවයන්ය. කෙසේ වෙතත් මෙම අධික වූ පිත ස්‌වභාවය නිසා මොළය ආශ්‍රිත ශ්ලේෂ්ම පටලවලට දැඩි ලෙස හානි සිදුවේ. මෙම රෝගී තත්ත්වය සඳහා ද ප්‍රමුඛතම හේතුව වන්නේ ශරීරයේ පවත්නා උෂ්ණ අධික බවයි.

ඉහත රෝගී තත්ත්වවලට අමතරව අර්ශස්‌ වැනි රෝග තත්ත්ව, කැසීම් පළුදැමීම ආශ්‍රිත සමේ රෝග, තදබල ලෙස පවතින ගැස්‌ට්‍රයිටීස්‌ තත්ත්ව අධික කේන්තිය ආදී රෝගී තත්ත්ව සඳහා ඇතැම් අයට අඩු වැඩි වශයෙන් මුහුණ දීම සිදු වේ.

මේ සඳහා ඇති ආයුර්වේද ප්‍රතිකාර මොනවාද? ආයුර්වේද වෛද්‍ය රන්පත රුවන් රත්නායක මහතා

පොදුවේ ඉහත පැහැදිලි කළ සියලු රෝගී තත්ත්ව සඳහා පිළියම් යෙදීමට පෙර ශරීරයේ උෂ්ණ අධික බවට පිළියම් යෙදීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. එහිදී ශරීරය ශෝධන කර්මවලට ලක්‌ කරන ඖෂධ ලබා දිය යුතුයි. ඒවගේම වාපිත් සෙම් පදාර්ථවල සමතුලිත භාවය ඇති කරන ප්‍රතිකාරද සිදු කළ යුතුවේ.

විශේෂයෙන් සෙම් රෝගී තත්ත්වයන්ට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී බොහෝ රෝගීන්ට අවශ්‍ය වන්නේ බලෙන් ශරීරයෙන් සෙම් කොටස්‌ බැහැර කරවීම වුවත් ස්‌වභාවිකවම ශරීරය විසින්ම ඒවා බැහැර කරන බව ඔබ විශේෂයෙන් මතක තබා ගත යුතුයි. ඒ අනුව මෙහිදී සිදු කළ යුතු වැදගත්ම ප්‍රතිකර්මය වන්නේ ශරීරයෙන් සෙම බැහැර කර වීමට වඩා රෝග නිධානය වන ශරීරයේ උෂ්ණ අධික බව සමනය කිරීමයි.

ප්‍රශ්නය - ඔබ පසුගිය සතියේදී අපගේ පාඨකයන්ට ඉතාම ප්‍රයෝජනවත් කසාය වට්‌ටෝරුවක්‌ ලබා දුන්නා. අද ඔබ අපට දෙන වට්‌ටෝරුව කුමක්‌ද?

වෛද්‍ය වසන්ත උදයජීව - අද මා කසායක්‌ වගේම ආලේප වට්‌ටෝරුවක්‌ ලබා දෙනවා. අමු ඉඟුරු, අරත්ත අල, සතකුප්ප, නෙල්ලි, තොටිල පොතු, පාවට්‌ටා මුල්, කලං 2 බැගින් ගෙන වතුර කෝප්ප 8 කට දමා, එය 1 කෝප්පයකට සිඳුවා උදේ හවස කෝප්ප භාගය බැගින් සීනි/ මීපැණි දමා එම කසාය පානය කළ යුතුය. මෙය දින 6 ක්‌ තුළ ගත යුතු අතර සෑම දිනකම මැටි මුට්‌ටියක කසාය තැම්බිය යුතුයි. ඊළඟට ගනිමු ආලේපය. ඉඟුරු චූර්ණය. සතකුප්ප චූර්ණය, රත්හඳුන් චූර්ණය යනාදිය සම සමව ගෙන මී පැණියෙන් අනා තලතෙල් මිශ්‍රකර සන්ධිවල ආලේප කර පැය 3 කට පසු පිස දැමිය යුතුය. මෙය වේදනා නාශක ආලේපයක්‌. දිනකට 1 වර බැගින් දින 3 ක්‌ මෙය ආලේප කළ යුතුයි.

ප්‍රශ්නය - මේ ප්‍රතිකාරය කරන අතරතුර රෝගියා ආහාර විහරණ කළ යුත්තේ කොහොමද?

වෛද්‍ය වසන්ත උදයජීව - පැණිරස සිසිල්බීම (විශේෂයෙන් ම කාබන් ඩයොක්‌සයිඩ් වායුව මිශ්‍ර කර අසුරන ලද බීම) කල් තබාගත හැකි පරිදි සකසන ලද බීම, වියළි හෝ අධික සිසිල් ආහාර ගැනීමෙන් රෝගියා වැළකිය යුතුයි.

ආහාර තෝරා ගන්නා විට තමන්ගේ උදරයට පහසුවක්‌ ගෙන දෙන, ඉතා ඉක්‌මනින් දිරවන ආහාර තෝරා ගත යුතුයි.

ආසාදිත සන්ධි සහිත අත් පා පරිහරණය කරන විට මධ්‍යස්‌ථ පිළිවෙතක්‌ අනුගමනය කළ යුතුයි. එනම් අත් පා දැඩිව මහන්සිය සහ වේදනාව දැනෙන ලෙස ක්‍රියාත්මක නොකළ යුතුවාක්‌ මෙන්ම අත් පා නිකම්ම නොතැබිය යුතුයි. මේ අනුව ක්‍රමවත් ලෙස, උපදේශකයකු යටතේ ව්‍යායාම කිරීම වඩාත් සුදුසුයි. හැබැයි එයත් පාලනයකට අනුව තමයි කළ යුත්තේ.

ව්‍යායාම කිරීමට උපදේශකයකු නැතිනම් ඇවිදීම හා පිහිනීම වැනි සරල දෙයට පුරුදු විය යුතුයි. සුදුසු උපදේශකයකු සිටිනවා නම් යෝගී ව්‍යායාම ඉතාම සුදුසුයි.

ශරීරයේ බර සාමාන්‍ය මට්‌ටමක තබා ගත යුතුයි. බර හුඟක්‌ වැඩි වුණොත් එමගින් සන්ධිවලට වැටෙන පීඩනය වැඩි වන නිසා බර ගැන කල්පනාවෙන් පසු විය යුතුයි.

ශාරීරික පීඩන, එනම් මළ පහ කිරීම, මුත්‍රා පහ කිරීම, රාම තෙල් පිටකිරීම, අධෝවාත පිට කිරීම යනාදිය සිදු කළ යුතුයි. නැත්නම් එමගින් ශරීරය තුළ අනවශ්‍ය තත්ත්ව නිර්මාණ විය හැකියි.

දරුවකු විසින් කරනු ලබන එමෙන්ම නිරීක්‌ෂණය කළ හැකි ඕනෑම දෙයක්‌ හැසිරීමක්‌ ලෙස හැඳින්විය හැකිය.
 
 සිනාසීම, කථා කිරීම, පොතක්‌ ගැනීම, යමකට ගැසීම වැනි ක්‍රියාවන් හැසිරීමකි අනිකුත් අය මෙම ක්‍රියාවන්හී නිරත වනු ඇත. සියලු දෙනාටම දැක ගත හැකිය. ඒවා නිරීක්‌ෂණය කිරීමට නිවැරදිව විස්‌තර කිරීමට ද පුළුවන. කෝපය, ඊර්ෂ්‍යාව හෝ ආදරය වැනි හැඟීම් කිසිවක්‌ හැසිරීම් නොවේ, මේවා හැඟීම් ප්‍රකාශ කරන මාර්ගයක්‌ පමණකි.
 
 හොඳ හෝ නරක හැසිරීමක්‌ම ඉගෙන ගන්නා දෙයකි. සොරකම් කිරීම, රණ්‌ඩු කිරීම, බැණ වැදීම් යනාදීය ඉගෙන ගන්නා ආකාරයෙන්ම රූපවාහිනිය ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ ප්‍රවාහන පහසුකම් පාවිච්චි කිරීම ද ළමයකු ඉගෙන ගනී.
 
 හැසිරීමකට අනතුරුව දරුවාට ප්‍රියමනාප යමක්‌ සිදුවීම හෝ අප්‍රියමනාප යමක්‌ සිදුවීම හෝ අප්‍රියජනක දෙයක්‌ ඉවත්කිරීම මගින් හැසිරීම සවිමත් කළ හැකිය.
 
 කිසියම් හැසිරීමකට අනතුරුව ප්‍රිය මනාප යමක්‌ සිදුවන්නේනම් එම හැසිරීම අනාගතයේදී නිරතුරුව සිදුවිය හැකිය.
 
 උදාහරණයක්‌ ලෙස කථා කරන්නට උත්සාහ කරමින් සිටින දරුවකුට බබා යෑයි පැවසූ විට එම දරුවාගේ මව සිපගනී. අම්මා විසින් සිප ගන්නවාට කැමැති නිසා දරුවා ඉදිරියේදී බබා යන්න කීමට ඉඩ කඩ වැඩිය.
 
 මෙසේ අප්‍රියජනක සිදුවීමක්‌ සිදුවූවානම් එනම්, දරුවා කියන ලද දේ ගණන් නොගෙන හිටියානම් හෝ ඊට හාත්පසින්ම මොනවද ඔය කියවන්නේ කියා ඇසුවානම් දරුවා අපහසුතාවට පත්වනු නොඅනුමානය.
 
 දරුවකුගේ හැසිරීම දියුණු කරගත හැකි ක්‍රම
 
 හැසිරීමකට අනතුරුව සිදුවන දෙය එම හැසිරීම ශක්‌තිය කෙරෙහි විශේෂයෙන් බලපානු ලබයි.
 
 එනම් හැසිරීමකට පසුව යම්කිසි අප්‍රසන්න යමක්‌ කිරීමෙන් හෝ ප්‍රසන්න යමක්‌ ඉවත් කිරීමෙන් හැසිරීමක්‌ දුර්වල කිරීමට හෝ ඉවත් කිරීමට හෝ පිළිවන.
 
 එහිදී දරුවකු විසින් තමාගේ සෙල්ලම් බඩු විසිකර තැන්තැන්වල දමන විට හැම සෙල්ලම්බඩුවක්‌ම අදාළ තැන්වල දරුවා ලවාම තැන්පත් කරවීමට කටයුතු කිරීම.
 
 දරුවා ලවාම කරවීම නිසා දරුවාට එහි පිළිවෙළ හා තිබිය යුතු ක්‍රමය අවබෝධ වෙන්නට පටන් ගනී. දිනපතා කරවීම තුළින් අනිවාර්යයෙන් දරුවාට පුරුද්දක්‌ බවට පත්වේ.
 
 විශේෂයෙන් මතක තබා ගත යුතු කරුණු
 
 ෆ එක්‌ ළමයකු සම්බන්ධයෙන් හැසිරීම වැඩි දියුණු කිරීමට යොදා ගන්නා දේ එනම් (ජනනාත්මක හෝ නිශේධාත්මක්‌ දේ) අනෙකුත් ළමයකුට ගැළපෙන්නේ නැතිවිය හැකිය. නැතහොත් හරියාකාරව නොයොදා ගැනීමෙන් ප්‍රති විරෝධි ප්‍රතිඵල අත් විය හැකිය.
 
 හැසිරීම් ඌනතා (අඩු බව) හැසිරීම් අතිරික්‌තතා (සීමාව ඉක්‌මවා යැම)
 
 හැසිරීම් ඌනතා යනු
 
 කිසියම් වයසකදී දරුවකු විසින් දැනගෙන තිබිය යුතු යෑයි අප සිතන දැ නොතිබීමය. එනම්,
 
 භාෂා දියුණුව, දෛනික කුසලතා, ශාස්‌ත්‍රීය දැනුම ආදිය අත්පත් කර ගැනීම යන අංශයන් හිදී මානසික දුබලතාවන්ගෙන් පෙළෙන්නවූන් ඌනතාවන් විශේෂයෙන් පෙන්නුම් කරනු ලබනු ඇත.
 
 මෙවැනි හැසිරීම් පවතින දරුවකු සිටීනම් කළ යුතුදේ
 
 ෆ දරුවාගේ හැසිරීම නිරීක්‌ෂණය කරන්න
 
 ෆ එම හැසිරීමට පළමුව සිදුවූ දේ සොයා බලන්න
 
 ෆ හැසිරීමේ ප්‍රතිවිපාක සොයා බලන්න
 
 ෆ එක්‌වරක දී එක හැසිරීමක්‌ පමණක්‌ අවධානය යොමු කරන්න
 
 ෆ නිරීක්‌ෂණය කරන අතරවාරවලදී වාර්තා සටහන් තබා ගන්නේ නම් ඉතා හොඳය
 
 ෆ එනම් වාර ගණන
 
 ෆ කාලය ආදීය යයි
 
 දරුවා පිළිබඳ තිබෙන ගැටලු හඳුනාගතහොත් පසුව ඊට සුදුසු පිළියම් යෙදීමට ඉතාමත් පහසු වනු ඇත.
 
 උපදෙස්‌ හා යොමු වීම
 ආශා දිල්රුක්‌ෂි
 (විශේෂ අධ්‍යාපන චිකිත්සක හා උපදේශන නිලධාරිනි)

දියවැඩියාව සහ අධිරුධිර පීඩනය කියන්නේ වර්තමානයේ බොහෝ දෙනෙක්‌ ගොදුරුව සිටින රෝග දෙකකි.
 
 ඇතැම් දෙනා මෙම රෝග දෙකටම ගොදුරුව සිටිති. තවත් පිරිසක්‌ මින් එක්‌ රෝගයකට ගොදුරුව අනෙක්‌ රෝගයට ගොදුරුවීමේ ආසන්න මට්‌ටමේ සිටිති.
 
 මට නම් ඔය කිසි ලෙඩක්‌ නැහැ. සීනිත් නැහැ, ප්‍රෙෂරුත් නැහැ කියා සමහරු පවසති. සැබෑ ලෙසම එසේ සිටීමට හැකිනම් එය නිරෝගි සෞඛ්‍යසම්පන්න තත්ත්වයකි. එලෙස නිරෝගී සෞඛ්‍යසම්පන්නව සිටීම සඳහා සෑම පුද්ගලයකුම තම රුeධිර සීනි මට්‌ටම 80-100 පටාක අගයක පවත්වාගත යුතුය. රුධිර පීඩනය 80 - 120 පප්‍යට මට්‌ටමක තබා ගැනීමට පියවර ගත යුතුය.
 
 දියවැඩියාව
 
 අප බොහෝ දෙනාට දියවැඩියාව ඇතිවීමට ප්‍රධාන වශයෙන්ම බලපා ඇත්තේ නිසි පාලනයකින් තොරව ආහාර පාන ගැනීමය. සීනි සහිත පාන වර්ග පිටි බහුල ආහාර වර්ග දිනපතා අධිකව ගැනීම සහ ව්‍යායාම වලින් තොර ජීවිතයක්‌ ගතකරනවිට රුධිරයේ සීනි මට්‌ටම ඉහළ යයි.
 
 රුධිරයේ සීනි මට්‌ටම 80-100 පටාක අගයක පැවැතීම යනු නිරෝගී සෞඛ්‍ය තත්ත්වයකි.
 
 රුධිර සීනි මට්‌ටම 125 පටාක දක්‌වා ඉහළගොස්‌ තිබීම යනු දියවැඩියා රෝගයට ගොදුරුව ඇති බවය.
 
 දියවැඩියාව හඳුනාගැනීමේ පරීක්‍ෂාවට යොමුවීම
 
 දියවැඩියාව රෝගය සඳහා රුධිරයේ සීනි මට්‌ටම පරීක්‍ෂා කිරීම සඳහා නිරාහාරව සිටිය යුත්තේ පැය 8 - 10 ත් අතර කාලයක්‌ පමණි. පැය 12 කට වඩා නිරාහාරව සිටියහොත් රුධිර සීනි මට්‌ටම පහළ බසී. එවිට ලබාගන්නා රුධිර පරීක්‍ෂාවෙන් නිවැරැදි අගයක්‌ ලබාගත නොහැකිය.
 
 මෙම පරීක්‍ෂාවට අමතරව ආහාර ගෙන පැයක්‌ ඇතුළත සිදුකරන පරීක්‍ෂාවක්‌ද ඇත. එම පරීක්‍ෂාවේදී තිබිය යුතු සීනි මට්‌ටම 79 - 140 පටරැdක කට ඊට වැඩි අගයක්‌ තිබීම යනු දියවැඩියාව පැවතීම හෝ අවදානම් සීමාවේ සිටීමය.
 
 අධි රුධිර පීඩනය
 
 යම් පුද්ගලයකුගේ රුධිර පීඩනය 80-120 පට්‍යට අගය පවතී නම් එම තැනැත්තාගේ රුධිර පීඩනය සාමාන්‍ය අගයක තිබේ. රුධිර පීඩන අගය 130 දක්‌වා ඉහළ ගොස්‌ ඇත්නම් අධි රුධිර පීඩනයට ගොදුරුවීමේ සීමාවේ පසුවේ.
 
 රුධිර පීඩන අගය 140 දක්‌වා ඉහළ ගොස්‌ ඇත්නම් එම තැනැත්තා අධි රුධිර පීඩනයට ගොදුරුව සිටියි.
 
 අධි රුධිර පීඩනයට ගොදුරුවූ පුද්ගලයින්ගේ සිරුරේ කොලෙස්‌ටරෝල් පරීක්‍ෂාවක්‌ සිදු කළ යුතුය.
 
 කොලෙස්‌ටරෝල් පරීක්‍ෂාව
 
 අධි රුධිර පීඩනය ඇති අයකු තම සිරුරේ කොලෙස්‌ටරෝල් පරීක්‍ෂාවකට ලක්‌කරගත යුතුය. ඒ සඳහා පැය 12 ක්‌ නිරාහාරව සිටිය යුතුය. නිරෝගී පුද්ගලයකුගේ තිබිය යුතු කොලෙස්‌ටරෝල් මට්‌ටම 100 පටරැdක වඩා අඩු අගයකි.
 
 වර්තමානයේ කොලෙස්‌ටරෝල් සඳහා සෘජු පරීක්‍ෂණද ඇත. ඒ සඳහා නිරාහාරව සිටිය යුතු නැත.
 
 දියවැඩියාව සහ අධිරුධිර පීඩනය පාලනය
 
 දියවැඩියාව සහ රුධිර පීඩනයත් ප්‍රධාන වශයෙන්ම ආහාර සමඟ සම්බන්ධව මතුවන රෝග දෙකකි. එබැවින් මෙම රෝග පාලනයේදී ආහාර පාලනය ඉතා වැදගත්ය.
 
 ආහාර පාලනය කිරීමේදී සමබර ආහාරවේලක්‌ ගැනීම වැදගත්ය.
 
 සමබල ආහාර වේලක්‌
 
 අප එක්‌ වේලකදී ආහාර ගතයුතු ප්‍රමාණය දක්‌වන ආහාර පිඟානක්‌ හඳුන්වා දී ඇත. එම පිඟානට අනුව බත් තිබිය යුත්තේ පිඟානෙන් කාලකි. ඉන් පිෂ්ඨය ලබාගත හැකිය. තවත් කාලක්‌ කඩල පරිප්පු, මස්‌ මාළු වැනි ප්‍රොaටීන් සහිත ආහාරද ඉතිරි හරි අඩ කොළ පැහැති එළවළු සහ පලා වර්ග සඳහාද වෙන් කළ යුතුය.
 
 බත්, පරිප්පු, සම්බෝල වැනි ආහාර වැඩිපුර ගැනීමෙන් අක්‌මාවේ මේදය තැන්පත් වීම වැඩිපුර සිදුවේ.
 
 ඖෂධ ලබාගැනීමේදී
 
 අධි රුධිර පීඩනය පාලනය සඳහා ඖෂධ ගැනීමේදී වෛද්‍ය උපදෙස්‌ මත නිසි මාත්‍රාව ගත යුතුය. අක්‌මාව තුළින් කොලෙස්‌ටරෝල් නිපදවන්නේ රාත්‍රියට බැවින් අධි රුධිර පීඩනය පාලනය සඳහා ඖෂධ ගත යුත්තේ රාත්‍රි කාලයටය.
 
 එක්‌වරකදී ගනු ලබන ඖෂධ මාත්‍රාවෙන් පාලනය වන්නේ පැය 24 කාලය ඇතුළත නිපදවන කොලෙස්‌ටරෝල් පමණි. ඉන්පසු නිපදවන කොලෙස්‌ටරෝල් පාලනයක්‌ සිදු නොවේ. එනිසා අධි රුධිර පීඩනය පාලනය සඳහා ඖෂධ ගන්නාවිට දිනපතා ගත යුතුය.
 
 යම් පුද්ගලයකු අධි රුධිර පීඩනයට ගනු ලබන ඖෂධ නතර කරන්නේ නම් එය වෛද්‍ය උපදෙස්‌ මත පමණක්‌ සිදු කළ යුතුය.
 
 රුධිර පීඩන පරීක්‍ෂාවක්‌ මාසයකට වරක්‌ සිදුකර ගැනීමටද යොමුවිය යුතුය.
 
 ශරීරයේ තැන්පත්ව ඇති කොලෙස්‌ටරෝල් දියකර හරින ඖෂධ තිබේද?
 
 මෙය අධි රුධිර පීඩනයෙන් පෙළෙන බොහෝ දෙනා අසන ප්‍රශ්නයකි. වෛද්‍යතුමනි, කොලෙස්‌ටරෝල් දියකරන ඖෂධ ලබාදන ලෙස ඔවුහු ඉල්ලා සිටිති.
 
 ඒ සඳහා දිය හැකි පිළිතුර වනුයේ සිරුරේ තැන්පත්ව ඇති කොලෙස්‌ටරෝල් දියකර හරින ඖෂධ නැත. ඒ සඳහා ඇති එකම ඖෂධය වන්නේ ව්‍යායාම කිරීමය.
 
 එහිදී සාමාන්‍ය පුද්ගලයෙක්‌ දිනකට පැය භාගයක්‌ පමණද බර වැඩි පුද්ගලයෙක්‌ පැයක්‌ පමණද ව්‍යායාමවල යෙදිය යුතුය. එය වෛද්‍ය උපදෙස්‌ මත සිදු කළ යුතුය.
 
 ඇවිදීම ඉතා හොඳ ව්‍යායාමයකි.
 
 ගෙදර දොරේ වැඩ කිරීම තුළින් ව්‍යායාම කිරීමෙන් හිමිවන ප්‍රතිඵලය ලබාගත නොහැකිය. ගෙදර දොරේ වැඩ කිරීම නිසා වැඩිපුරම සිදුවන්නේ ශරීරයේ තෙහෙට්‌ටුවට පත්වීම පමණකි.
 
 ව්‍යායාම කිරීමේදී ද දහදිය දමනතුරු සිදු කළ යුතුය. කොලෙස්‌ටරෝල් දියකර හැරිය හැක්‌කේ එසේ ව්‍යායාමවල නිරතවූ විටදී පමණි.
 
 දියවැඩියාවට ඖෂධ ගැනීම
 
 දියවැඩියාව රෝගයෙන් පෙළෙන පුද්ගලයන් දිනපතා නිසි ඖෂධ මාත්‍රාව ගත යුතුය. එම ඖෂධ මාත්‍රාව අඩුකිරීම හෝ වැඩිකිරීම සිදු කළ යුත්තේ වෛද්‍ය උපදෙස්‌ මත පමණි.
 
 දියවැඩියා රෝගයෙන් පෙළෙන පුද්ගලයින් සෑම වසරකට වරක්‌ තම සම්පූර්ණ ශරීරය පරීක්‍ෂාවකට ලක්‌කර ගැනීම අත්‍යවශ්‍ය නැත. වෛද්‍ය උපදෙස්‌ මත අවශ්‍ය පරීක්‍ෂණ පමණක්‌ සිදුකර ගැනීම ප්‍රමාණවත්ය.
 
 ශ්‍රී ලංකා කායික රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය සංගමයට වසර 50 ක්‌ පිරීම නිමිත්තෙන් බණ්‌ඩාරනායක අනුස්‌මරණ සම්මන්ත්‍රණ ශාලාවේදී පැවති zසුව දැනුම විශේෂඥ වෛද්‍ය හමුවZ යටතේ පැවැති වෛද්‍ය හමුවක්‌ ඇසුරිණි.
 
 සංස්‌කරණය උපාලි ද සේරම්